amas amas amasmuvvat / Niillas Holmberg

Beskrivelse

Niillas Holmberga nuppi diktagirjjis nuorra almmái lea lávken guhkes lávkki ovddos guvlui. Ii dušše gielalaččat muhto maiddái mielalaččat.

Niillas stoahká sániiguin ja giellagovaiguin. Sus lea čielgasit iežas vuohki hukset sániiguin govaid ja dihkkádit bálgáid, mat dolvot lohkki divtta máilbmái. Konkrehtalaš giella addá buori coavcci čuovvolit su jurdagiid.

Luondu lea oppa áigge fárus su divttain. Njuolga dahje mohki bokte. Su humoristtalaš vuohki cuigestallat ja seammás veaháš iežasge bilkidit bidjá lohkki himáhallat ja nivkkuhit, ahte aiddo fal nie. Niillas ii njávkka miehtegulgii. Son dadjá njuolga, go dasa lea dárbu. Girjjis leat olu maid litna sánit, ráhkesvuohta maid muhtimat váillahedje su vuosttas girjjis.

Niillas lea máŋggabealat dáiddár. Son čállá divttaid ja lávlagiid, bidjá šuoŋaid, lávlu ja čuojaha. Dasa lassin son lea neavttár. Son eallá dálá ođđa áiggis, muhto ii fal ruohttasiid haga. Su divttain vuhtto maid man čiekŋalit son gudnejahttá máttuideamet, muhto gal son máhttá jurddašit ovddos guvluige.

Niillas bovttii juo vuosttas girjjiinis, Dego livččen oaidnán iežan, nuoraid ja ollesolbmuid beroštumi ja dát nubbi girji lea dakkár, mii duođas rohtte olbmo fárrui ja lokte divttain návddašeami áibbas ođđa dássái.

Niillasa divttain leat jo beassan illudit maiddái olgoriikkain. Son lea dolvon sámi girjjálašvuođa omd. Kolombiai Medellínii, máilmmi stuorámus diktafestiválii, gos son logai divttaidis sámegillii ja báikkálaš čeahpit fas spánskkagillii.

Girjji govaid lea Antti Väre, Tamperes, sárgon.

Dát girji lei evttohuvvon Davviriikkaid Ráđi Girjjálašvuođa Bálkkašupmái 2015. Girjjis son oaččui Sámiráđi Girjjálašvuođa bálkkašumi 2014. Niillas (r. 1990) ja lea eret Ohcejogas.

dál lean govviideamet máhccan
sturron binnáš ja oahppan
ja dá mu oainnát
beštora bađožin seavvimin dutnje

lihka, lihkkanáigi, lihk´al!
—–

Helsset bánne beanta heađis
nu eatnat muorat
ja roaŋkát dego leasmečielggit

gillá daid sallugoahtet
—–

Geassit čuoikkat
dálvit váibmomorrašat

álo mis mii nu
orru orrumin
boares vara njammamin
—–

nohkos olju
gopmánehkoset báŋkkut
duššet duhát duššit

jos de vuot
—–

Du vuordin:

beasi áinnut vuorddašeamen
goas eadni addá lobi
šnjaŋggehit girdit

dan botta boran máđuid
ja geahčadan máilmmi
gos buot orru dáhpáhuvvamin
earet mun earet mun
—–

eatgo mii juoiggaše dološ luđiid
vai muittášeimmet máttuideamet
álgot ieža maid bidjat fas ođđa luđiid
vai oktii miige livččiimet máttut
vai min maŋisboahttit maid muittášedje
ahte leat riegádan
beaivvi bártni maŋisboahttin

I sin andre diktbok, Amas amas amasmuvvat, har den unge mannen Niillas Holmberg, tatt et stort skritt fremover. Ikke bare språklig, men også i sinnet.

Niillas leker med språket og språkbildene. På sin særegne måte bygger han bilder med ord og merker stiene som leder leseren til diktenes verden. Et konkret språkbruk gjør det lettere å følge hans tankeverden.

Naturen er alltid en del av hans dikt, direkte eller via omveier. Hans humoristiske måte å påpeke saker, blandet med litt selvironi, overrasker leserne som vil nikke gjenkjennende. Niillas stryker ikke med hårene. Han er rett på sak når det kreves. I boken er det også mange myke ord, også kjærlighet.

Niillas er en mangesidig kunstner. Han skriver dikt og sanger, tonesetter, spiller og synger. I tillegg er han også skuespiller. Han lever i tiden, men ikke uten røtter. I hans diktning ser man hvordan han verdsetter sine røtter samtidig som han evner å se fremover.

Med sin første bok, Dego livččen oaidnán iežan (Som om jeg hadde sett meg selv), fanget Niillas både unges og voksnes interesse. I sin andre bok drar han leseren med seg til forhøyet nyting av poesi.

Også i utlandet har man kunnet glede seg over hans dikting. Han har ført samisk poesi til bl.a. Medellín i Colombia, verdens største poesifestival, der han leste sine dikt på samisk som ble tolket til spansk av lokale krefter.

Boken er illustrert av Antti Väre fra Tampere.

Denne boken ble nominert til Nordisk Råds Litteraturpris 2015. Diktsamlinga ble tildelt Samerådets litteraturpris i 2014. Niillas (f. 1990) er fra Ohcejohka / Utsjoki i Finland.