Juolgevuođđu / Niillas Holmberg

Beskrivelse

Juolgevuođđu lea poehtalaš manifeasta, mii lea Niillas Holmberga vuosttas čađa politihkalaš diktagirji. Govvadáidaga lea dahkan Inga-Wiktoria Påve.

Dát diktagirji huksesta symbolaid ja giellagovaid máilmmi, mii guorahallá eanaoktavuođa ja hástalusaid dan gáhttemis. Girji čuoččuha ahte mii fertet máhccat julggiide, danin go juolggit leat min guoskkahusat eatnamii. Julggiid ja eatnama gaskkas mis dávjá leat gápmagat ja girjji okta deháleamos giellagovain lea ge gámagoarru gii buvttada ja vuovdala juolgesujiid.

Girjji čađa johtá sárggis, mii ii boatkan goassige, muhto dahká gierddu nugo olu álgoálbmogiid áddejupmi eallima ja luonddu birra lea. Seamma gierdu boahtá ovdan, go girji johtá skábmaijas geassái ovdalgo fas dálvá. Siiddut ovdanbuktet eatnama dovdduid – dat laggá, ganjalda ja skužaida. Divttat leat sárgá vuolde, eatnamis, nugo maiddái eatnanvuložat – sii geat duolmmastit juolgevuođuideamet vuostá eatnama vuolde.

Soagit rinččagan
eatnama čihket čakčon rievttit

stevvel smiergala hárátbátnása.

Sáhttágo fuolkki bidjat návdin?

Go beana lea mannan geidnosis
golgan gili vaikke meahccái lei mohkki
de lea goansta geassit moji
go viimmat boahtá.

Dál lea gearretáigi
dat áigi go Hamlet jearrá To have
or not to have rights.

Duopmár, lávdealbmát ja buorit geahččit
mun doarjalan dasa ahte čázi
galgá dás duohkoge goivet miehterávdnjái.

Jalvvi Anna-Liissá Niillas, Niillas Holmberg, Ohcejogas eret, lea máŋggabealat dáiddár, geas sáhttá geassit guollehádja. Eanet dieđuid su birra www.niillas.com
Ánte Nils Duommá Mihkkala Inga-Wiktoria, Láttevárri Sárevuomis eret, gullá Sámi govvadáiddáriid ođđa bulvii. Suorpmaid gaskkas bissu áibmi seamma bures go peannage. Eanet dieđuid su birra www.ingawiktoria.se

Juolgevuođđu er Niillas Holmbergs første helpolitiske diktbok og poetiske manifest. Boken er gjennomillustrert av Inga-Wiktoria Påve. Boka er på nordsamisk.
I boka reiser en verden av symboler og ordbilder sambandet mellom jorda, og utfordringen med å verne den. Forfatteren påstår at vi må vende tilbake til våre føtter fordi det er med dem vi er i kontakt med jorda. Mellom jorda og føttene har vi til vanlig sko, og en av bokas sentrale skikkelser er skomakeren som produserer og selger sko.
Gjennom boka går illustrasjonene som en linje som danner en ubrutt sirkel, slik forståelsen av livet og naturen er blant mange urfolk. Samme sirkel gjør seg gjeldende når boken beveger seg fra mørketidas netter, til vår, til sommer og igjen til vinter. Boken uttrykker jordas følelser – pulserer, gråter og forvrides. Diktene lever under streken i boken, i jorden, slik som også de underjordiske – de som trør mot våre fotsåler under jorden.

Jalvvi Anne-Liissá Niills, Niillas Holmberg, fra Ohcejohka / Utsjok, er en mangesidig kunstner som det om sommeren kan lukte av fisk. Mer om han: www.niillas.com.
Ánte Nils Duommá Mihkkala Inga-Wiktoria, fra Lannavvara i Sarivuoma sameby, hører til den nye generasjonen av samiske billedkunstnere, like sikker med nål som med penn. Mer om henne: www.ingawiktoriapave.com.

Girji nammaduvvon Davviriikkalaš ráđi girjjálašvuođabálkkášupmái 2020.

Juolgevuođđu lea jorgaluvvon dárogillii Såle

Niillas Holmberga (r. 1990) ovdal almmuhuvvon girjjit sámegillii / tidligere utgivelser på samisk:

– Dego livččen oaidnán iežan, 2009

– Amas amas amasmuvvat, 2013; dárogillii / i norsk oversettelse: Så den fremmede ikke blir mer fremmed, 2015. Sámirádi girjjálasvuodabálkkasupmi 2014, evttohuvvui Davviriikkaid Rádi girjjálasvuodabálkkasupmái 2015)

– Oaidnaleapmái, Čáhcesiellu, 2016