Beskrivelse
… ”Áigi lei dássážii gollan njozet, muhto dál sekunddat hurge. Gáiddosbávkalanrusttegis lei 340 mehtera bávkkanasaid lusa. Bávkalanneavvu lei nannosit giddejuvvon bávkkanasaide. Sii ledje válljen báikki golbma jagi dassážii. Ove Nielk ja Rebes Mornat mielas orui Martin Jonsson joavkku áššedovdi, muhto songes olles áiggi čuoččuhii ahte lei visot oahppan Joeris. …
… Diibmu lea dal 23.15 ja dá lea Eko-doaimmahusa liigeođassátta buođđoroasu birra Davvi-Ruoŧas. Dál lea čielgan ahte amas vearredahkkit leat bávkalan Siiddasjávrri buođu kvártta váile oktanuppelogis. Logi minuvtta maŋŋil bávkaluvvui maid Sádijávrri buođđu. Sádijávrri čáhci golgá dál Láŋasjávrái, mii lea jur Suorvábuođu turbiinnaid vulobealde. Jiellevári bolesat dieđihit ahte Čáhcefápmohat lea rahpan buot buođuid Bårjåsa rájes gitta mearragáddái.”…
Rihkkut rájiid lea gelddolaš romána go sámit bávkalit Juleveanu čáhcebuođuid ja dainna čájehit vuostehágu Ruoŧa stáhta badjelgeahčči sámepolitihka vuostá. Bávkaleapmi botke elfámu buvttadeami ja dagaha issoras dulvebáru mii johtá vulos eatnoleagi mielde.
Čálli Lars Wilhelm Svonni lea riegádan 1946 ja bajásšaddan Rávttasis, Girona davábealde. Beroštupmi sámi riektehistorjái bovttii jurdaga čállit gealdoromána, ruoŧagillii Överskrida gränser (DAT 2005). Dát, su vuosttaš romána, lea dál jorgaluvvon sámegillii. Sámi servodagas son lea oahpis, go lea bargan sámi vuoigatvuođa áššiiguin ja go lea leamaš Sámediggeáirras 1993–2001, dalle sihke stivralahttun ja dikki sátnejođiheaddjin. Son fas válljejuvvui Sámediggái áirrasin 2005–2009.
______________________________
Girji gávdno maiddái ruoŧagillii Överskrida gränser, DAT 2005.